EGZERSİZE ÇOK İHTİYAÇLARI YOKTUR
Egzersiz ihtiyacı çok fazla değildir ama yapılmadığında sıkılıp huzursuz olur. Ayrıca geziler sosyalleşmesi için büyük olanaklar sağlar. Daha hassas ve güvenilir hale gelir.
Aylık arşiv: Nisan, 2019
TİBET MASTİFİ TARİHÇESİ
Kuvvet ve Çevikliğin Bir Araya Gelmesidir.
Milattan önce 384-322 yılları arasında Aristotales’in eserinde adı geçmiştir. Ünlü kaşif Marco Polo bu ırktan, “Doğal bir güce sahip, fiziksel ve zihinsel olarak etkileyici bir köpek. Kendine has bir kürkü var, eşsiz ve son derece değerli bir ırk.” olarak bahsetmiştir. Ayrıca tarihin ünlü yazar ve araştırmacıları Martin ve Yovatt, Megnin, Beckmann, Siber, Strebel ve Bylandt gibi isimlerin hayran olduğu bilinen bir ırktır.
Tibet Mastifi büyük, güçlü, ağır ama atletik bir köpektir. Gri kurtların tarihi 42.000 yıl öncesine, Tibet Mastifi nin 58.000 yıl öncesine kadar gen geçmişi vardır. Çin de yüksek karla kaplı alanda bulunan, “tek yaşayan fosili bulunan köpektir”. Aslında Mastif tabiri bu ırk için yetersiz kalmaktadır. Doğru olanı “dağ köpeği” dir. Ama Tibet e gelen ilk Avrupalılar tarafından “büyük köpek” anlamına geldiği için “mastif” olarak nitelendirilmiştir. Tibet’te “göçebe köpek” anlamına gelen Do-Khyi adı kullanılır.
Tibet ve Hindistan da göçebe köylerin can ve mallarını kurt, leopar, ayı gibi yabani yırtıcılardan korumak için kullanılmıştır. Tibet’te köylerde gündüz bağlanır geceleri serbest bırakılarak tüm köyü korumasına izin verilirmiş. Ayrıca manastır ve saray koruyucu olarak nam salmıştır. Geçmişte de günümüzde de kullanılma amaçları korumadır. Çoban Köpeği olarak bilinse de tıpkı kangal gibi çobanlık değil sürülere bekçilik yaparlar. Eğer sürü köpeği olarak kullanılmayacaksa sosyalleşmelidir. Tibet mastifi güçlü iradeli ve bağımsız bir köpektir. Sakin ama korumacı bir yapısı vardır. Kendisini ailesine, sürüsüne adamıştır ama doğal koruma içgüdüsü nedeniyle yabancılara karşı uzak ve şüphecidir. Yabancıları kabul etmesi için özgün sosyalleşmesi önemlidir. Tibet Mastifleri kendi alanlarını çok geniş alanlar olarak belirler.
Bu ırk acemi köpek sahipleri için önerilemez. Sahipleri köpek psikolojisinden anlamalı ve liderlik pozisyonunu üstlenmeye istekli olmalıdır. Sevgiye dayalı eğitim şarttır. Acı eşiklerinin yüksek olması ve saldırdıkları zaman yüksek sıçrayışlar yapması ile tanınırlar.
Vücutları diğer köpeklere oranla ayırt edici özelliklere sahiptir. Ayrıca birçok büyük ırka has, yapısal olarak görülen hoş olmayan kokudan yoksundurlar. Kürkü kir ve koku barındırmaz. Yüksekliğine oranla sırt uzun ve gövde geniştir. Yürüyüşü sert ve kasıtlıdır. Arka bacakların üst kısmı , kuyruk ve boyun vücudun diğer kısımlarına oranla daha yoğun tüylüdür. Her yaşta boyun ve baş kısmı oldukça büyüktür. Buradaki tüyler kabarık ve şekillidir. Erkeklerde dişilere göre daha belirgin ve daha uzun bir kürk ve aslanı andıran yele vardır. Soğuk havalarda kürk daha yoğun tüylüdür, sıcak havalarda ise yele hariç kürkünde belirgin seyrelme oluşur. Kuyruk tüyleri sert ve çok uzundur yeledeki gibi. Kuyruk tam daire ile vücuda düşer. Kulakları sert, kısa tüylü ve “V” şeklinde aşağı doğru sarkıktır. Geniş burun delikleri dikkat çekicidir. Kare çene yapısına sahiptir. Gözleri orta boyda ve hafif çekik olabilir. Ana renkler siyah ve ten rengi, kırmızı ve beyaz, siyah ve kırmızıdır. Son yıllarda beyaz Tibet mastifler de talep görmektedir. Tüyler beyaz da olsa burun ve derinin beyaz olması kabul edilemez. Tibet Mastifi sürekli büyüyen ve irileşen bir köpek ırkı olduğu için esnek ölçü değerleri ile değerlendirilir. Aşağıdaki ölçü değerleri yetişkin köpekler içindir.
Erkek ağırlık – 90-120 kg (4-5 yaş ve üstü)
Dişi ağırlık – 80-110cm (3-4 yaş ve üstü.)
Tibet Mastifinin ortalama yaşam süresi 18 yıldır. Dişiler erkeklerden daha hızlı olgunlaşır. En olgun yapısına dişiler 3-4 yıl, erkekler en az 4 yılda ulaşır.
Çin de 2010 da yapılan ve 2011 de yayınlanan “Evrim Analizinde” Eski İngiliz Çoban Köpeği, Newfoundland, Rottweiler ve Saint Bernard gibi birçok büyük ırk köpeğin bilinen en eski akrabasının olduğu ve kan soylarının aynı olduğu rapor edilen sonuçlar ile tutarlı çıkmıştır. Araştırma cinsiyet gözlemeden 119 değişken üzerinde yapılmış. (77 ırktan 102 evcil köpek 13 adet gri kurt ve 4 çakal) Ayrıca araştırma da kurtların çakallardan daha çok görünüm ve vücüt yapısı olarak da evcil köpekler ile benzer, çakallar ise kurtlar ile genetik benzer seçilmiştir.
Cengiz Hanın Moğol ordusuyla (Tibet Mastif birliğinin 30.000 tibet mastifinden oluştuğu söylenir) Avrupa ya girdiği ve büyük ırk köpeklerin oluşumunda önemli bir rol oynadığı biliniyor.
Bu kriterlerin tamamı Çin Tibet Mastifinin kriterleridir. Avrupa daha itaatkar olması için Tibet mastifini kırmış ve ortaya Avrupa Tibet mastifi çıkmıştır. Avrupa Tibet Mastifi eğitilebilir, koruma alanı Çin Tibet mastifleri kadar geniş değildir. Agırlıkları erkeklerde 40-60 kg dişilerde 30-50 kg dır. Sırt ve boyun kısmında yelesi yoktur. Olgunlaşma yaşı diğer köpek ırklarında olduğu gibi ortalama 18 aydır. Ön ayaklar düz ve el taban yastığı daha ince yapılıdır. Çin Tibet Mastiflerinde ise ön kol kemikleri düz ama bilek kısmı daha belirgin ve el taban yastıkları daha yapılıdır. Çin Tibet Mastiflerinin kemik yapısı Avrupa Tibet Mastiflerinin iki katı kalınlıkta dır. Ayrıca Çin Tibet Mastiflerinin parmak araları perdelidir. Çin Tibet Mastifleri 3000mt ile 5000mt arasında, eksilerde rahatlıkla yaşayabilmektedir. Deri kalınlığı, tüy yapısı, pati yapısı buna uygundur.
Tüm Köpek ırk Federasyonlarında tek bir köpek olarak görülmesine rağmen kriterlerin bir kısmı Çin Tibetine Bir kısmı Avrupa Tibetine hitap etmektedir. Gerek bakımı gerek yapısı gerek karakteri bakımından tamamen farklı iki ırktırlar. En yakın zamanda bu konunun gündeme alınarak, araştırılarak federasyon kriterlerinin tekrar gözden geçirilmesi ve bunu ilk yapan federasyonun Avrasya Köpek Irkları Federasyonunun olması gurur verici olur. Çünkü üreticiler federasyonların yarışma kriterlerine uyabilmek için dişileri Avrupa Tibet Mastifi seçerek Çin Tibet Mastiflerini kırmaktalar. Bu yöntemle dişilerin hayatı tehlikeye atılmakta, suni, sağlıklı olmayan yollar ile çiftleştirilmeler yapılmaktadır. Ayrıca 58.000 yıl öncesine dayanan, milyon dolarlık bu köpeklerin kırılması sonucu ırk ve gen orijinalliği yok olmaktadır.
Biz insanoğlu artık her şeyi kendimize uydurmaya değil biraz uyum sağlamaya çalışmalıyız.
